علت بیش فعالی چیست؟
با وجود اینکه، این روزها مفهوم بیش فعالی برای کودکان و بزرگسالان زیادی به کار برده می‌شود، اما هنوز دانشمندان علت adhd را شناسایی نکرده‌اند. در واقع، متاسفانه هنوز علت بیش فعالی و عوامل اصلی خطر آن تا حدود زیادی ناشناخته است. با این حال، تحقیقات بسیاری نشان می‌دهند، برخی عوامل نقش مهمی در بروز اختلال ADHD دارند که شامل موارد زیر می‌شوند:
1- ژنتیک
محققان در تحقیقات اخیر خود به این نتیجه رسیده‌اند که ژنتیک نقش مهمی در بروز اختلال بیش فعالی دارد. مطالعات انجام‌شده روی دوقلوهای یک تخمکی، دوتخمکی و والدین‌شان نشان می‌دهند که این بیماری پایه ژنتیکی دارد. اختلال ADHD در کودکانی که پدرشان به این بیماری مبتلا است و همچنین در پسرها بیشتر دیده می‌شود.
2- عوامل مربوط به رشد
مشکلاتی مانند بیماری‌های عفونی در سه ماه اول بارداری را می‌توان علت بیش فعالی جنین دانست. همچنین، اگر مادر در چهار هفته اول دچار سوءتغذیه باشد یا درگیر مشکل بهداشتی (عفونت رحم) شود، احتمال ابتلای جنین به اختلال ADHD افزایش می‌یابد. در واقع، می‌توان شرایط نامناسبی که مادر در دوران بارداری و زایمان تجربه می‌کند را تا حد زیادی عامل اصلی بیش فعالی نوزادان معرفی کرد.
3- تغییر در عملکرد مغز
عملکردهایی مانند توجه و تمرکز در نواحی مختلفی از مغز کنترل می‌شوند. در افراد مبتلا به اختلال بیش فعالی، این مناطق دست‌خوش تغییر و آسیب شده‌اند.
4- زایمان زودرس
تحقیقات نشان داده‌اند، دیگر علت بیش فعالی را می‌توان ناشی از به دنیا آمدن نوزاد، زودتر از موعد مقرر دانست. نوزادانی که زودتر از 37 هفته به دنیا می‌آیند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به adhd هستند.
5- جراحت سر نوزاد
محققان معتقدند وارد شدن آسیب جدی به سر نوزاد می‌تواند دیگر علت ابتلا به بیش فعالی باشد. در واقع، باید بگوییم آسیب قابل توجه به سر نوزاد نقش مهمی در فعال شدن اختلال بیش فعالی-نقص توجه در نوزادان دارد.
6- عوامل پر خطر محیطی
زمانی که مادر باردار یا نوزاد در ماه‌های اولیه تولد در معرض عوامل پر خطر محیطی مانند سرب و سایر سموم قرار بگیرند، احتمال ابتلای کودک به بیش فعالی افزایش می‌یابد.
7- مصرف الکل و تنباکو در بارداری
اگر مادر در دوران بارداری الکل مصرف کند، این ماده را از طریق بند ناف به جنین منتقل می‌کند. در چنین وضعیتی، جنین در معرض آسیب‌های مختلف از جمله ابتلا به بیش فعالی قرار می‌گیرد. بنابراین، می‌توان علت بیش فعالی در بارداری را ناشی از مصرف الکل و تنباکو توسط مادر دانست که به راحتی به جنین منتقل می‌شود و اثرات آن تا بعد از تولد با نوزاد همراه است.
8- وزن کم نوزاد هنگام تولد
نوزادانی که هنگام تولد با وزنی کمتر از 1500 گرم به دنیا می‌آیند، بیشتر در معرض ابتلا به اختلال ADHD قرار دارند.
9- عوامل عصبی و فیزیکی
محققان با انجام آزمایش EEG بر مغز کودکان مبتلا به adhd، متوجه اختلالی در نوار بتا شده‌اند. همچنین، سی‌تی اسکن مغز این کودکان نشان‌دهنده کاهش جریان خون در لوب پیشانی است. با این حال، می‌توان گفت معمولا این نوع تاخیر در رشد به مرور زمان با افزایش سن برطرف می‌شود.
10- عدم تعادل شیمیایی مغز
تحقیقات نشان داده‌اند، اختلال در اعصاب رسانه‌های مغزی و دستگاه نورآدرنرژیک که باعث بر هم خوردن تعادل مواد شیمیایی مغز می‌شود را هم می‌توان تا حدودی دلیل بیش فعالی کودکان دانست.